ЛИТЕРАТУРНАЯ ГОСТИНАЯ
Перевод Profugo Deus
ПРЕДАЮТ ЛЮБЯ
Видел ли ты,
Как волны безумно и дико бьются друг о друга,
бьются и расходятся?
Пенятся,
Как пенится фальшивая любовь
В поцелуе любовника,
Как сердце вспенивается вдруг,
Когда бьется и не бьет,
И как в биении встает удар,
Уличив во взгляде ложь.
Видел ли ты,
Как моря безумно и дико бьются друг о друга
И топят парус,
Который прокладывал к свету свой путь.
А видел ли ты,
Как путь сей обретает очертания
И пенится…
Безумные моря топят парус
И тонут,
Как правда гибнет во взгляде безмолвном,
И гибнет вскоре сам взгляд,
И замолкает…
Пропитанною ложью этой тишиной, поддельной кротостью,
Вскоре одиночество вновь становится настоящим,
И в диалекте, который испокон был королем,
Владыкой жизни,
Купившим страсть за деньги,
И в этом театре слепцов
Одиночество разделяло роль.
Видел ли ты,
Как безумные и дикие моря,
Внезапно однажды стихают,
Не пенятся более,
Не топят,
Только молчат,
Только прощают,
Только пленятся обещаниями
И только прощают непростительное.
Всегда верят лжи,
И верят возможно до тех пор,
Пока ложь невольно не становится правдой.
А моря в пене
Расходятся,
И остаются так вспененными,
Принимают развевающегося духа мотив,
И с дерзостью венчают все это.
И разве это не вариант дерзости,
Когда уличенная ложь, как слепой спасательный круг,
Вторит танцу волн в море,
Обещая непростительное спасение,
И обманывает…
Спасает всегда,
И разрушает,
Всегда подделывает поцелуй,
И подделывая оправдывается,
Изменяет, неистово любя,
И разрушает сожалея.
Вот так вот дикие моря,
Бьются друг с другом всегда,
И успокаиваются сходя с ума,
Сходят с ума, лишаются рассудка,
Так и любят моря.
И предают любя…
Оригинал:
Դու տեսե՞լ ես,
Թե ինչպես են ծովերը խենթ ու ահարկու զարկվում իրար,
Զարկվում իրար ու բաժանվում…
Փրփրում են,
Ինչպես ստից սերն է փրփրում
Սիրեցյալի համբույրի մեջ,
Ինչպես սիրտն է հանկարծ փրփրում,
Երբ զարկում է ու չի զարկում,
Երբ զարկի մեջ զարկն է կանգնում,
Հայացքի մեջ սուտ գտնելիս:
Դու տեսե՞լ ես,
Թե ինչպես են ծովերը խենթ ու ահարկու զարկվում իրար,
Ու խորտակում առագաստը,
Որը դեպի լույս էր գծում ճանապարհն իր,
Իսկ տեսե՞լ ես,
Թե ինչպես է ճանապարհն այդ եզրագծվում
Ու փրփրում…
Ծովերը խենթ խորտակում են առագաստը,
Ու խորտակվում,
Ինչպես անխոս հայացքում է ճիշտը մեռնում,
Ու հայացքն է մեռնում շուտով,
Ու լռում է…
Ստով պարպված այդ լռությամբ, սուտ հեզությամբ,
Շուտով նորից մենությունն է դառնում ներկա,
Ու բարբառում, որ ինքն է միշտ եղել արքա,
Եղել է միշտ կյանքի տերը,
Ինքն է գնել փողով սերը,
Եվ կույրերի այս թատրոնում
Մենությունն է բաշխել դերը:
Դու տեսե՞լ ես,
Թե ինչպես են ծովերը խենթ ու ահարկու,
Մի օր հանկարծ հանգստանում,
Ու չեն փրփրում,
Չեն խորտակում՝
Միշտ լռում են,
Միշտ ներում են,
Միշտ գերվում են երդումներով,
Ու միշտ ներում աններելին:
Հավատում են միշտ ստերին,
Ու հավատում այնքան գուցե,
Որ ակամա սուտն է դառնում ճշմարտություն:
Իսկ ծովերը փրփուրի մեջ,
Բաժանվում են,
Ու մնում են այդպես փրփրած,
Որդեգրում են ալեկոծվող ոգու ջիղը,
Ու պսակում այս ամենը հանդգնությամբ:
Եվ մի թե սա տարբերակ չէ հանդգնության,
Երբ ամոքիչ սուտը, ինչպես կույր փրկօղակ,
Ալիքների պարն է կրկնում ծովամիջին,
Աններելի փրկություն է այն խոստանում,
Ու խաբում է…
Փրկում է միշտ,
Ու կործանում,
Համբույրի մեջ կեղծում է միշտ,
Ու կեղծելիս անկեղծանում,
Դավաճանում խոլ սիրելով,
Ու կործանում ափսոփալով:
Այսպես ահա ծովերը խենթ,
Զարկվում են միշտ,
Ու խաղաղվում խենթանալով,
Խենթանում են, խելագարվում,
Ծովերն այսպես և՛ սիրում են,
Ե՛վ սիրելով դավաճանում…
СЕРАЯ ЛЮБОВЬ
Я ищу причины своей серой бессонницы,
Бессонницы, что вцепилась мне в горло и вот-вот задушит,
Но не душит…
И красит мои дни в те полночные цвета, что никогда не заметны в полночь,
Ибо это тени..
а сколько разных оттенков тени таятся в сумерках?…
Скрываются…
Серы дни мои, как дождливое утро,
Утро, что зовется лишь утром, ибо нет солнца в его сердце.
Я ищу тот оттенок серого, что воскресает лишь из пепла извергающегося вулкана,
Из того пепла, извергающегося в сердце вулкана, что способен весь мир превратить в пепел,
Перекрасить каждый перекресток, в этой короткой жизни, по которому, возможно, ступали наши ноги,
Но должны были ** преклониться, пасть на колени,
И, почему бы и нет, быть может, однажды в нашей короткой жизни восхвалить этот святой перекресток,
И возможно воздать много цветов этим дорогам, по которым вместе ступали по жизни.
Ибо так дорога, раскрашена была наша любовь, и та жизнь, которую я всегда зову нашей,
Которая не моя и не твоя, но наша,
Ибо у нас всегда был лишь один оттенок серого, у тебя твой, у меня мой.
Однако как мы раскрасили наш мир оттенками серого?
Из двух бедных, похожих оттенков мы создали столько цветов,
И в нашем раскрашенном мире мы утратили серый.
И сейчас, одним оттенком моей серой бессонницы,
Который я нашел в полночной тени, где раньше любовь сдерживала мою боль,
Я должен раскрасить кривые стены комнаты моего одиночества,
В которой нет окон выходящих в мир,
Там нет дверей…темница подобная колодцу.
Где есть лишь пол, но крыши нет…
Из класса роскоши есть лишь отклик глухой,
Чтобы в любой момент мне выпавшего одиночества,
Я смог ответить голосом своим,
И слышать лишь себя, и говорить с собой:
Как, вспомни, раньше лишь с тобой я говорил…
С ответом…
Я должен скрасить атмосферу холодных дней своего существования,
И удушить в водовороте этой бедной серости,
Должен ковать цвета те, что, быть может, были в нашей жизни,
Но не с желанием разрушить и стересть, а оживить цвета те,
Однако, знаешь ты и знаю я, серый останется лишь серым,
Единственный возможный вариант, при смеси многих сих цветов лишь черный,
А ты никогда не желала окрасить в черный мои дни,
А значит остается лишь серый, что останется им во век,
Во имя открытых нами же цветов, которые никогда не становились черными,
Не станут черными…
Я ищу причины своей серой бессонницы,
А в особенности, ту причину, что стала причиной и твоей бессонницы…
Она зовется серая любовь…
Оригинал:
Ես փնտրում եմ իմ մոխրագույն անքնության պատճառները,
Անքնության, որ խրվել է իմ կոկորդին, և ուր որ է պիտի խեղդի,
Ու չի խեղդում…
Ու ներկում է իմ ցերեկը կեսգիշերի այն գույներով, որոնք երբեք կեսգիշերում չեն նշմարվում,
Զի շվաք են, իսկ խավարում շվաքների քա՞նի բազում երանգներ են հանգիստ առնում…
Պատսպարվում…
Մոխրագույն են ցերեկներն իմ, այնպես, ինչպես անձրևային առավոտը,
Առավոտը, որ կոչվում է լոկ առավոտ, զի արեգակ չունի սրտում:
Ես փնտրում եմ մոխրագույնի այն երանգը, որը պայթող հրաբխի մոխիրից է հառնում միայն,
Սրտում պայթող հրաբխի այն մոխիրից, որն ունակ է ողջ աշխարը դարձնել մոխիր,
Ներկել ամեն խաչմերուկը այս կարճ կյանքի, որին գուցե ոտք ենք դրել,
Բայց պիտի որ /հանդգնացող այն պիտի-ից/ խոնարհվեինք, ծնկի գայինք,
Ու ինչու ոչ, ինչ-որ մի օր մեր կարճ կյանքի այդ սրբազան խաչմերուկը գուցե պաշտենք,
Ու ծաղիկներ շաղ տանք գուցե այն ճամփեքին, որտեղով մենք միասին ենք անցել կյանքում:
Զի այդքան թանկ, գունավոր էր մեր և՛ սերը, և՛ այն կյանքը, որը ես միշտ մերն եմ կոչում,
Որ ոչ իմն է, ոչ էլ քոնը, մերն է սակայն,
Զի մենք միայն մոխրագույնի մի երանգ ենք միշտ ունեցել, դու քո, ես իմ:
Սակայն ինչպե՞ս մոխրագույնի երանգներից մենք ներկեցինք մեր աշխարհը,
Երկու աղքատ, միանման երանգներից մենք ստեղծեցինք այսքան գույներ,
Ու գունառատ մեր աշխարհում մենք կորցրեցինք մոխրագույնը:
Ու հիմա ես, իմ մոխրագույն անքնության մի երանգով,
Որը գտա կեսգիշերի այն շվաքում, որտեղ սերն էր ժամանակին ցավն իմ զսպում,
Պիտի ներկեմ միայնության իմ սենյակի պատերը ծուռ,
Որը չունի աշխարհ նայող պատուհաններ,
Չունի դռներ…պատժախուց է ջրհորի պես:
Ունի հատակ, չունի տանիք…
Շքեղության դասակարգից ունի միայն խուլ արձագանք,
Որ վիճակված միայնության ամեն պահի,
Կարողանամ ես իմ ձայնը արձագանքել,
Ու ինձ լսել, ինձ հետ խոսել.
Ինչպես, հիշի՛ր, ժամանակին քեզ հետ էի միայն խոսում…
Արձագանքով…
Պիտի ներկեմ իմ գոյության գաղջ օրերի մթնոլորտը,
Ու այդ աղքատ մոխրագույնի հորձանուտում պիտի խեղդեմ,
Պիտի ձուլեմ այն գույները, որոնք գուցե ունեցել ենք մենք մեր կյանում,
Սակայն ոչ թե վերացնելու ու ջնջելու , այլ գույներն այդ ապրեցնելու մի ցանկությամբ,
Սակայն գիտե՛ս, ես էլ գիտեմ՝ մոխրագույնը մոխրագույն է միշտ մնալու,
Հնարավոր միակ դեպքը շատ գույների այդ խարնուրդից սև ստանալն է,
Իսկ դու երբեք չես ցանկացել իմ առօրյան սևով ներկել,
Իսկ ուրեմն մնում է լոկ մոխրագույնը, որ մոխրագույն մնա հավետ,
Հանուն մեր իսկ հայտնաբերած այն գույների, որոնք երբեք սև չեն դարձել,
Չդառնա սև…
Ես փնտրում եմ իմ մոխրագույն անքնության պատճառները,
Իսկ առավել, այն պատճառը, որը նաև չքնելու քո պատճառն է…
Այն կոչվում է մոխրագույն սեր…